Πηγή : www.Sigmalive.com
Μιλώντας στη νοηματική
09/10/2008 | ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΑΒΡΑΑΜ
Δύο νεόνυμφοι κωφοί χορεύουν, νιώθοντας τον ήχο, μέσα από τα πέλματα τους. Χαμογελούν και είναι ευτυχισμένοι γιατί τουλάχιστον με αυτό τον τρόπο έχουν επαφή με τη μουσική. Αυτή ήταν η πρώτη όμορφη και συνάμα συγκινητική εικόνα που είχα δει με πρωταγωνιστές αυτούς, τους ξεχωριστούς ανθρώπους. Μιλώντας με τις κοπέλες που παρουσιάζουν το δελτίο στη νοηματική γλώσσα, καταλαβαίνεις την ψυχική δύναμη που διαθέτουν τέτοιοι άνθρωποι.
ΘΕΚΛΑ EΛΕΥΘΕΡΙΟΥ
Το 2001 όταν επέστρεψα στην Κύπρο από την Αθήνα, όπου παρακολούθησα μαθήματα διερμηνείας νοηματικής, ψηφίστηκε ο νόμος για παρουσίαση δελτίων ειδήσεων και στη νοηματική. Απευθύνθηκα τότε στο ΣΙΓΜΑ όπου και εργοδοτήθηκα.
Δεν πρόκειται για έναν άγνωστο περιβάλλον αφού οι γονείς σου είναι κωφοί. Ποια είναι τα χαρίσματα αυτών των ανθρώπων;
Τα κωφά άτομα δεν είναι άλαλα. Ο μηχανισμός ομιλίας και παραγωγής του ήχου σ’ αυτά τα άτομα, δεν έχει κανένα πρόβλημα. Δεν παράγουν την ίδια ποιότητα φωνής, απλά γιατί δεν ακούν, όχι για κανένα άλλο λόγο. Είναι πολύ εκφραστικά και ειλικρινή άτομα.
Λένε ότι για να είσαι στην τηλεόραση πρέπει να έχεις και λίγο ψώνιο.
Εγώ είμαι ψώνιο με τη δουλειά μου, τη λατρεύω. Δε μπορώ να ξυπνήσω μια μέρα και να διανοηθώ ότι θα περάσει χωρίς να νοηματίσω.
Αυτά τα άτομα νιώθουν να είναι στο περιθώριο;
Δυστυχώς η κοινωνία βάζει τα άτομα αυτά στο περιθώριο. Bλέπει την έλλειψη ακοής ως αναπηρία και συμπεριφέρεται στα άτομα αυτά ως να είναι ανίκανοι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα ψηλά ποσοστά ανεργίας ανάμεσα στα κωφά άτομα, που είναι πραγματικά πολύ ψηλότερα από τα ποσοστά των ακουόντων.
Η γλώσσα του σώματος πόσο σημαντική είναι για αυτούς τους ανθρώπους;
Η γλώσσα του σώματος είναι άρρηκτα δεμένη με την έκφραση. Γενικά είναι συμπλήρωμα της νοηματικής και χρωματίζει την επικοινωνία.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ
Είναι η πρώτη γλώσσα που έμαθα. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου μιλώ τη νοηματική.
Πώς μπορούν να έχουν επαφή με τη μουσική;
Η μοναδική επαφή που μπορούν να έχουν είναι η ένταση από τα ηχεία γιατί έχουν ανεπτυγμένες άλλες αισθήσεις, οπότε μπορούν να νιώσουν τον ήχο χωρίς να γίνονται δέκτες και να κατανοούν αυτό που εμείς ορίζουμε ως μουσική.
Εσύ, πώς αποφάσισες να ασχοληθείς με το επάγγελμα αυτό;
Μεγάλωσα σε μια οικογένεια κωφών και αγάπησα αυτή τη γλώσσα. Με ενδιέφερε η διεύρυνση της επικοινω-νίας μαζί τους.
Και πώς προέκυψε η παρουσίαση των μικρών δελτίων;
Ήταν στόχος μου να βοηθήσω για την ενημέρωση τους. Η πρόταση έγινε και την αποδέχτηκα αμέσως. Δυστυχώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος ούτε άλλη ευκαιρία κατά τη διάρκεια της ημέρας να ενημερώνονται αλλιώς.
Ποια είναι η πιο αγαπημένη σου έκφραση στη γλώσσα της νοηματικής;
Το «Σ’ αγαπώ» γιατί η μετάφραση της λέξης αυτής γίνεται χαϊδεύοντας το στήθος σου δύο φορές προς τα κάτω. Δείχνεις πως βγαίνει μέσα από την ψυχή σου. Είναι νόημα που χρησιμοποιείς και τη γλώσσα του σώματος γιατί εκφράζεσαι με αγάπη και τα συγκεκριμένα άτομα χρειάζεται να τους δείχνεις την αγάπη σου. Οποιοδήποτε νόημα όμως τους το λες με τα χείλη αργά και καθαρά για να τα διαβάσουν γιατί δεν μπορούν να ακούσουν τι λες. Εμείς όμως, που γνωρίζουμε νοηματική τους το λέμε και με νόημα.
ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ ΑΡΑΒΗ
Η νοηματική γλώσσα ήταν κάτι που μου άρεσε από πολύ μικρή και μου κέντριζε πάντα το ενδιαφέρον όταν έβλεπα άτομα με προβλήματα ακοής να τη χρησιμοποιούν. Στην Κύπρο δεν μου είχε δοθεί η ευκαιρία να ψάξω το θέμα, μέχρι το 1995 όταν ξεκίνησα τις σπουδές μου στην Ελλάδα. Το σπίτι μου ήταν δίπλα στο Οικοτροφείο Κωφών στην Αθήνα και έβλεπα καθημερινά άτομα με ακουστική απώλεια να χρησιμοποιούν την νοηματική. Eκανα τις απαραίτητες διευθετήσεις και ξεκίνησα αμέσως μαθήματα.
Πώς προέκυψε η παρουσίαση δελτίων και με τι άλλο ασχολείσαι;
Η συνεργασία μου με τον ΑΝΤ1 προέκυψε πριν από 3 χρόνια όταν το τηλεοπτικό κανάλι ήρθε σε επαφή μαζί μου. Στο παρόν στάδιο, εργάζομαι σε ένα ερευνητικό κέντρο, το CARDET (Centre for the Advancement of Research & Development in Educational Technology).
Περνάς αρκετό χρόνο με αυτούς τους ξεχωριστούς ανθρώπους;
Προσπαθώ να έχω επαφές με άτομα από την κοινότητα των Κωφών γιατί έχω αρκετούς φίλους και με ευχαριστεί η παρέα τους καθώς αυτό προϋποθέτει για μένα και εξάσκηση στη νοηματική γλώσσα.
Ποια είναι η πιο όμορφη εικόνα που έχεις δει με αυτούς τους ανθρώπους, ένα περιστατικό που σε συγκίνησε;
Πριν από 8 χρόνια, μόλις είχα επιστρέψει από την Ελλάδα και δούλευα ως διερμηνέας της νοηματικής γλώσσας στη Λεμεσό. Είχα πάει σε μια γιορτή που διοργάνωσε το Σωματείο Κωφών Λεμεσού ως διερμηνέας. Το θέαμα Κωφών ατόμων να χορεύουν στον ρυθμό ζεϊμπέκικου, καλαματιανού και χασάπικου, με είχε αφήσει άφωνη. Η θέληση και η επιμονή αυτών των ανθρώπων είναι πραγματικά πολύ μεγάλη και τους θαυμάζω για αυτό! Επίσης, σε μια εκδήλωση του σχολείου τραγούδησαν μέσω της νοηματικής ταυτόχρονα με τους ακούοντες στη χορωδία, έπαιξαν μουσικά όργανα στην ορχήστρα και χόρεψαν. Πραγματικά, δεν έχω λόγια να περιγράψω αυτό το θέαμα!
ΑΓΓΕΛΑ ΚΑΖΑΝΤΖΗ
Αυτή τη στιγμή δουλεύω σαν διερμηνέας στο Λύκειο Κύκκου Β’ κυρίως με παιδιά της δευτέρας Λυκείου.
Πόσο σημαντική είναι η επικοινωνία με αυτούς τους ανθρώπους;
Για εμένα είναι πολύ σημαντική. Κάποτε σταμάτησα να κάνω νοηματική, γιατί μου είχαν πει ότι το κάνω από συνήθεια. Αυτά όμως τα δύο χρόνια χωρίς τη νοηματική ένιωθα τεράστιο κενό, ότι δεν είχα τρόπο έκφρασης.
Ποιο ήταν η πιο συγκινητική εικόνα που είδες μεταξύ κωφών;
Όταν δεις στην κοινωνία των κωφών βλέπεις και αισθάνεσαι πολύ συγκινητικές στιγμές. Κάποια στιγμή από αυτές που μου έρχονται στο μυαλό είναι η εβδομάδα πληροφόρησης που έγινε πέρσι. Με συγκίνησε πραγματικά η προσπάθεια τους να δώσουν ένα μήνυμα, «μπορώ να κάνω ότι κι εσύ εκτός από το να ακούω».
Δεν πρόκειται για έναν άγνωστο τομέα αφού και οι γονείς σου είναι κωφάλαλοι. Ποια είναι τα χαρίσματα αυτών των ανθρώπων;
Ο όρος είναι κωφός, όχι κωφάλαλος, γιατί έχουν φωνή! Απλά δεν μπορούν να ακούσουν τη λέξη για να την πουν, οι περισσότεροι κωφοί λένε τις λέξεις όπως τις «βλέπουν». Όπως κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός από τον άλλον κ έχει δικά του χαρίσματα αλλά κι ελαττώματα έτσι είναι και όλοι οι κωφοί. Φυσικά έχουν αναπτύξει ικανότητες που τους βοηθά να ξεπερνούν πολλές δυσκολίες αλλά και να βλέπουν και να ανέχονται έναν διαφορετικό κόσμο, ίσως αυτό να είναι ένα από τα χαρίσματα τους.
Πώς προέκυψε η συνεργασία σου με το PLUS TV;
Μετά από τις σπουδές μου, συνεργάστηκα με το ΡΙΚ. Στην πορεία προέκυψε η συνεργασία με τον τηλεοπτικό σταθμό PLUS TV.
